Photographer vs Artist vs Instagrammers có điểm chung là đều làm việc với chiếc máy ảnh của họ. Nhưng mà với tôi thì giữa họ luôn có những quan điểm hay những triết lý khác nhau và chính điều đó tạo nên sự khác biệt của cả ba.
Tôi vừa mới đi trượt tuyết ở Idaho và tận hưởng những con đường vắng vẻ, dừng lại đâu đó và chụp lại những khoảnh khắc hay những cảnh mà tôi ấn tượng. Tôi gặp một đôi yêu nhau ở khoảng giữa chuyến du lịch dài ngày của mình, chúng tôi nhanh chóng trở thành những người đồng hành suốt những ngày còn lại. Hóa ra 2 người họ là những người cực kỳ có tiếng trên Instagram, tôi biết điều đó vì tôi cũng follow họ trên Instagram. Tổng số follow của cả 2 là xấp xỉ 1,5 triệu tài khoản.
Chúng tôi có những ngày tháng thật tuyệt vời để có thể ngắm nhìn bầu trời trong, những ngọn núi, cây lá kim mọc quanh hồ và cả những con đường vắng vẻ lạnh lẽo nữa. Xuyên suốt chuyến đi, chúng tôi chuyện trò rất nhiều về nhiếp ảnh và cả Instagram nữa. Tôi cũng không quên bảo rằng thật là tuyệt khi nổi tiếng trên Instagram, nhưng tôi cũng không chắc rằng tôi muốn sự nghiệp nhiếp ảnh của tôi ra sao hay tôi có muốn để cho Instagram ảnh hưởng tới việc tôi sáng tạo ảnh không.
Cả 2 thật là tốt khi cho tôi rất nhiều lời khuyên về việc làm sao để tăng số lượng người follow: ví dụ như là đồng bộ hóa feed của tôi, chọn một màu và một theme xuyên suốt những tấm ảnh, tạo ra một tài khoản hoàn toàn mới chỉ để phục vụ mục đích đó,… Nhưng lại một lần nữa, tôi bảo rằng tôi không muốn những hành động đó ảnh hưởng đến tư duy sáng tạo của tôi hay là thay đổi cái nhìn về nhiếp ảnh thế giới trong tôi hiện tại.
Sau đó thì tôi có hỏi một trong hai là anh ta thử nghĩ xem mình là ai, một nhiếp ảnh gia, một nghệ sĩ hay là một người có ảnh hưởng trên Instagram. Anh ấy cũng nói rằng mình không phải là một nghệ sĩ hay nhiếp ảnh gia, chỉ đơn giản là một người sử dụng Insta một cách bình thường. Mặc dù anh ấy sở hữu một bộ gear là Sony A7 mark III, nhưng anh ấy chủ yếu chụp những bức ảnh dọc để Insta anh ấy nhìn đồng bộ. Thỉnh thoảng cũng có một vài bên liên hệ anh ấy những công việc liên quan đến nhiếp ảnh, nhưng đôi khi anh ấy phải từ chối vì anh ấy không muốn chụp những tấm ảnh ngang. Hơn nữa, anh ấy sử dụng Lightroom với những bước nhanh và chỉnh sửa rất ngắn gọn.
Ngoài ra, anh ấy cũng sẽ gần như không chụp gì ngoài những chủ đề cuộc sống phổ biến trên Insta hay là những topic phiêu lưu. Tôi đã hỏi anh ấy có nghĩ liệu điều đó có làm anh ấy bị thiếu đi sự sáng tạo trong những bức ảnh mình chụp hay không và rằng khi chụp thể loại khác anh ấy sẽ hiểu hơn về thế giới xung quanh và có cái nhìn khác đi trong nhiếp ảnh. Anh ấy trả lời là việc đó chẳng làm anh ấy bận tâm và anh ấy yêu những thứ mà mình vẫn đang làm và vậy là đủ với anh ấy rồi.
Để diễn tả tốt hơn mục đích sử dụng máy ảnh của tôi, tôi nói với những người có ảnh hưởng đó rằng bất kể khi nào tôi chuẩn bị nháy chụp, tôi đều tưởng tượng ra khi bức ảnh đó được in ra, phóng to và được trên tường của một ai đó. Tôi hiếm khi nào nghĩ đến Instagram hay mạng xã hội nói chung khi chụp một tấm hình. Tôi sử dụng file raw như là một thứ để tôi bắt đầu thực hiện các mục tiêu và sự sáng tạo của tôi. Điều đó cũng thường xuyên xuất hiện một cách hình tượng trong đầu tôi. Tôi cũng nghĩ trong đầu luôn mình sẽ phải sử dụng Lightroom và Photoshop như thế nào đối với những tấm ảnh film.
Chúng tôi giành nốt cả ngày để khám phá những ngọn núi xinh đẹp ở Idaho và có trao đổi những cái nhìn sâu hơn về Instagram cũng như mạng xã hội hay các vấn đề môi trường. Bất cứ khi nào chúng tôi thấy một cảnh tượng thật đẹp, máy ảnh lại được lôi ra. Tôi tập trung chụp những cảnh vật, những cảnh tượng thời tiết bé hơn trong khi hai người kia thoải mái thả dáng và chụp. Chúng tôi đều tận hưởng ngày hôm đó và cảm thấy thật hạnh phúc với những bức ảnh đã chụp được.
Điều mà tôi đang nói ở đây là tôi nghĩ có một sự khác biệt rõ ràng giữa Instagrammers, nghệ sĩ và nhiếp ảnh gia. Tôi không nghĩ rằng có một cái vấn đề gì liên quan đến đạo đức hay triết lý ở đây với từng thể loại. Tôi chỉ đang cố gắng làm dễ hiểu hơn sự thật về những điểm khác biệt đó để mọi người có thể hiểu và phân biệt được hoặc ít nhất họ hãy giữ lại trong đầu mỗi khi lướt newfeed Instagram. Một trong những điều phân biệt được rõ ràng nhất chính là những tài khoản Instagram tràn ngập những bức ảnh nhìn na ná nhau. Tôi nghĩ là chúng ta đều có lỗi khi tạo ra những thứ sáng tạo giống như bao người khác. Thật khó để mà có thể tìm được bức ảnh gốc thật sự ở thời buổi ngày nay. Tôi nghĩ là nhiều người trong chúng ta đều có lỗi khi sáng tạo những bức ảnh y sì nhau, thậm chí ngay cả tôi. Những ý tưởng thật sự mới thì rất khó để tạo ra trong các lĩnh vực nhiếp ảnh tự nhiên, đời sống, hay du lịch khám phá.
Theo quan điểm cá nhân của tôi thì Instagrammers là những người chỉ chụp ảnh cho riêng nhằm phục vụ nền tảng đó thôi, họ có thể chẳng cần quan tâm đến lịch sử của nhiếp ảnh đâu. Họ là những cá nhân chụp ảnh, những tấm ảnh đó chính là mục đích để người khác bấm follow họ. Tôi nghĩ là nhiều cá nhân cũng có thể được phân loại là nhiếp ảnh gia, rồi tôi nghĩ ngay đến cánh phóng viên ảnh như là một ví dụ hàng đầu. Phóng viên ảnh ít khi chỉnh sửa ảnh để giữ tấm ảnh được thực tế nhất có thể. Nghệ sĩ, những người sử dụng nhiếp ảnh như một lựa chọn thứ cấp, lại có một nhận thức cao về nhiếp ảnh cũng như lịch sử của nó. Họ coi trọng các hình thể của những hoạt động nghệ thuật và không ngại thử những điều mới mẻ. Họ cởi mở với những thay đổi ở các công việc thường xuyên của mình và thường xuyên sử dụng bất cứ thứ gì để có thể tới được sự sáng tạo hoàn hảo nhất.
Tôi biết bạn đang nghĩ gì. Tôi sai hoàn toàn luôn, thực tế là chẳng có sự rõ ràng nào trong các cách phân biệt. Và tôi thừa nhận điều đó. Chắc chắn là một nghệ sĩ chẳng cần thêm những công cụ nào khác ngoài chiếc máy ảnh và file raw để được công nhận là nghệ sĩ. Dĩ nhiên là, đứng trên phương diện những người sáng tạo nội dung, chúng tôi muốn sản phẩm của mình được nhiều người biết đến và gây ấn tượng tới nhiều người đã và đang ủng hộ những mục tiêu và dự án của mình. Dĩ nhiên là, Instagrammers, nghệ sĩ hay nhiếp ảnh gia đều cảm kích trước những thành tựu trong lịch sử của làng nhiếp ảnh. Dĩ nhiên là, một người hoàn toàn có thể được công nhận là cả 3 cùng một lúc hoặc tại mỗi thời điểm khác nhau trong cuộc đời. Và dĩ nhiên là, sẽ có những ý tưởng chung trong việc sáng tạo các ý tưởng mới mẻ. Nhưng kết luận lại, tôi vẫn nghĩ có một tư duy lối mòn nào đó đã phân chia 3 khái niệm đó.
Còn bạn nghĩ sao? Liệu có một sự phân biệt nào rõ ràng không? Nếu có, nó là gì vậy? Nó có ảnh hưởng lớn lắm không? Bạn có nghĩ là những Instagrammer đang làm mất giá trị của nhiếp ảnh và những sáng tạo thật sự? Hay sự mất giá trị đó là bởi những khán giả đã đang “thưởng thức” nó hàng ngày? Liệu nó có phải là một vấn đề hay không?
