Quang sai màu (chromatic abbreviation) là một vấn đề phổ biến trong nhiếp ảnh, nó ảnh hưởng đến chất lượng tổng thể và hình thức của bức ảnh.Đó là kết quả của việc ống kính không có khả năng tập trung tất cả các bước sóng ánh sáng vào cùng một điểm, dẫn đến việc xuất hiện các viền màu không mong muốn xung quanh các cạnh của vật thể trong ảnh.
Vấn đề quang học này xảy ra trong các tình huống có độ tương phản cao giữa sáng và tối của vật thể. Bằng cách hiểu các nguyên nhân và các tính chất của quang sai màu, các nhiếp ảnh gia có thể giảm thiểu được sự tác động của nó lên hình ảnh của mình.
Quang sai (CA) là gì ?
Quang sai màu là một vấn đề quang học phổ biến trong nhiếp ảnh, trong đó ống kính không thể tập trung tất cả các màu ánh sáng vào cùng một điểm dẫn đến màu sắc không tự nhiên trong ảnh của bạn. Điều này xảy ra khi bước sóng ánh sáng khác gặp nhau ở những nơi khác nhau trên cảm biến của máy ảnh hoặc hoàn toàn không gặp nhau ở một điểm duy nhất.
- Quang sai màu hai bên(Lateral CA): Hay còn gọi là quang sai màu ngang và biểu hiện ở rìa màu, chủ yếu là đỏ, xanh lá cây và xanh dương, dọc theo các cảnh sắc nét với độ tương phản cao trong ảnh. Chúng ta thường thấy hiệu ứng này rõ rệt hơn khi về rìa các cạnh của bức ảnh. Bằng cách sử dụng các phần mềm như Adobe Lightroom, bạn có thể chỉnh quang sai màu hai bên.
- Quang sai màu dọc(Longitudinal CA): Hay còn được gọi là quang sai màu trục, xảy ra khi các bước sóng màu nhất định được tập trung ở các vị trí khác nhau trong mặt phẳng tiêu cự, Quang sai màu dọc có thể gây nhòe màu dọc theo trục của hình ảnh thay vì chỉ rìa. Loại này thường xuất hiện dưới dạng vìền màu đỏ tươi và xanh lá cây. Và chúng ta có thể xử lý vấn đề này bằng các phần mềm hậu kì.
Bằng cách hiểu nguyên nhân và các loại CA, chúng ta có thể giảm thiểu được vấn đề quang sai màu lên hình ảnh của chúng ta. Các biện pháp thích hợp như sử dụng các ống kính tốt hơn và kỹ thuật xử lý hậu kì có thể giúp chúng ta chống quang sai màu và tạo hình ảnh tốt hơn.
Nguyên nhân trong máy ảnh
Quang sai màu là do sự tương tác của ánh sáng với các thiết bị của máy ảnh, đặc biệt là ống kính. Khi ánh sáng đi qua ống kính, nó bị khúc xạ và làm cho các bước sóng khác nhau bị uốn cong ở các góc khác nhau và đến mặt phẳng tiêu cự ở các vị trí khác nhau. Điều này dẫn đến ống kính máy ảnh không tập trung tất cả các bước sóng ánh sáng tại cùng một điểm, dẫn đến màu sắc không tự nhiên trong ảnh.
Một số nguyên nhân gây ra quang sai trong thiết bị máy ảnh bao gồm các khiếm khuyết trong thiết kế kính và ống kính. Độ dài tiêu cự và khoảng cách cũng đóng một vai trò. Vì độ dài tiêu cự và khoảng cách thay đổi, quang sai khác nhau, dẫn đến đường viền màu trong ảnh.
Để giảm thiểu quang sai, các nhà sản xuất máy ảnh và ống kính kết hợp các công nghệ và lớp phủ ống kính để giảm tác động của nó. Tuy nhiên, ở một số điều kiện nhất định, quang sai màu vẫn có thể xuất hiện.
Tăng ISO hoặc điều chỉnh độ dài tiêu cự đôi khi có thể làm giảm vấn đề, nhưng có thể không loại bỏ hoàn toàn nó. Cách tiếp cận tốt nhất là sử dụng phần mềm chỉnh sửa ảnh để chỉnh xử lý hậu kỳ quang sai màu.
Tóm lại, quang sai màu bắt nguồn từ sự tương tác của ánh sáng với thiết bị máy ảnh, cụ thể là ống kính. Nó có thể biểu hiện do các khiếm khuyết về thủy tinh, thiết kế ống kính, độ dài tiêu cự và khoảng cách. Mặc dù công nghệ có thể giúp giảm tác động của nó, nhưng nó thường được xử lý hiệu quả nhất trong quá trình hậu kỳ.
Các dấu hiệu nhận biết quang sai màu
CA xảy ra khi một ống kính không thể tập trung tất cả các màu ánh sáng vào cùng một điểm, gây ra các rìa xung quanh các cạnh của các đối tượng trong ảnh. Vấn đề quang học phổ biến này có thể xuất hiện dưới dạng viền đỏ hoặc tím và đặc biệt có thể nhìn thấy ở những khu vực có độ tương phản cao.
Hiện tượng này chủ yếu được xác định bởi hai loại: Bên và Dọc. Quang sai màu bên thể hiện dưới dạng viền màu xung quanh các cạnh của vật thể, thường chuyển từ màu đỏ sang màu xanh lá cây hoặc xanh dương. Mặt khác, sắc sai dọc dẫn đến các màu khác nhau chẳng hạn như viền đỏ tươi và vàng xung quanh các vùng có độ tương phản cao, cho thấy sự dịch chuyển tiêu điểm dọc theo trục quang.
Các loại viền màu: rìa tím, rìa đỏ, rìa xanh lá, rìa xanh dương.
Chúng ta có thể phát hiện quang sai màu dễ dàng hơn khi quan sát các vật thể có màu sắc tương phản rực rỡ. Nó thường ảnh hưởng đến độ tương phản cạnh và độ phân giải hình ảnh, làm giảm chất lượng hình ảnh tổng thể. Tuy nhiên, hãy nhớ rằng không phải tất cả các viền màu đều là kết quả của quang sai màu; Đôi khi, nó cũng có thể được gây ra bởi các yếu tố khác như lóa ống kính hoặc nhiễu cảm biến.
Tóm lại, chú ý đến viền màu xuất hiện như các dấu hiệu trực quan về quang sai là điều cần thiết đối với các nhiếp ảnh gia để đạt được kết quả chất lượng cao. Nhận biết và giải quyết những quang sai này sẽ giúp tinh chỉnh ảnh và duy trì độ thật của hình ảnh.
Giải pháp và kỹ thuật để khắc phục Quang sai
Giải pháp bằng máy ảnh
Khi chụp, chúng ta có thể thực hiện một số biện pháp để giảm thiểu CA. Một cách tiếp cận là sử dụng ống kính chất lượng cao hơn được thiết kế đặc biệt để giảm vấn đề này. Ngoài ra, chụp ở khẩu độ hẹp hơn (f-stop cao hơn) cũng có thể giúp tránh biến dạng màu sắc, đặc biệt là khi sử dụng các ống kính ít rẻ hơn.
Một kỹ thuật khác cho các giải pháp trong máy ảnh là chụp ở định dạng RAW. Điều này cho phép có khả năng xử lý hậu kỳ tốt hơn, cung cấp khả năng kiểm soát tốt hơn đối với chỉnh quang sai. Hãy nhớ rằng điều chỉnh cài đặt máy ảnh của bạn để lấy nét ở các khu vực có độ tương phản cao cũng có thể hữu ích.
Giải pháp xử lý hậu kỳ
Có một số công cụ xử lý hậu kỳ có sẵn để chỉnh quang sai màu trong ảnh. Chúng bao gồm các phần mềm phổ biến như Adobe Lightroom và Adobe Photoshop. Cả hai chương trình đều cung cấp các tính năng tinh vi và thân thiện với người dùng được thiết kế để giúp giải quyết quang sai màu.
Trong Adobe Lightroom, Lens Corrections là một tùy chọn hiệu quả giúp giải quyết quang sai màu dựa trên cấu hình ống kính của máy ảnh của bạn. Tính năng này giúp loại bỏ hiện tượng viền màu bằng cách nhận dạng ống kính cụ thể được sử dụng và áp dụng các điều chỉnh cần thiết.
Khi nói đến chỉnh sửa thủ công, Lightroom cung cấp công cụ Defringe. Với Defringe, chúng ta có thể chọn lọc loại bỏ các viền màu bằng cách điều chỉnh các thanh trượt cho màu tím và xanh lá cây cho phù hợp, cung cấp khả năng kiểm soát chính xác đối với hiệu chỉnh quang sai màu. Tương tự, Photoshop cung cấp nhiều công cụ khác nhau để chỉnh sửa thủ công, chẳng hạn như bộ lọc Chromatic Aberration trong menu Lens Correction.
Để kết luận, việc kết hợp các giải pháp xử lý hậu kỳ và trong máy ảnh này sẽ cải thiện đáng kể chất lượng nhiếp ảnh của bạn và giảm tác động của quang sai.
Chọn ống kính chất lượng để giảm thiểu quang sai màu
Khi nói đến việc giảm thiểu CA, việc lựa chọn ống kính đóng một vai trò quan trọng. Đầu tư vào ống kính chất lượng cao là một bước quan trọng trong việc ngăn ngừa hiện tượng viền màu không mong muốn. Nói chung, các thấu kính tán xạ thấp được sử dụng trong các ống kính như thế, giúp giảm quang sai màu một cách hiệu quả. Ví dụ, thấu kính apochromatic là quang học chuyên dụng được thiết kế để lấy nét ba bước sóng ánh sáng, hầu như loại bỏ CA.
Bên cạnh ống kính apochromatic, có những tùy chọn chất lượng cao khác có sẵn cho các nhiếp ảnh gia. Một lựa chọn như vậy là ống kính nhanh với khẩu độ rộng như f / 1.4 hoặc f / 1.8, giúp giảm quang sai. Tuy nhiên, khép ống kính nhanh xuống một chút, ví dụ như f/2.8 hoặc f/4, cũng có thể góp phần giảm đáng kể quang sai.
Tuy nhiên, điều quan trọng cần nhớ là ngay cả các ống kính cũ cũng có thể có dấu hiệu CA. Đặc biệt, những cảnh không được thiết kế đặc biệt để giảm vấn đề vẫn có thể hiển thị một số viền trong các cảnh có độ tương phản cao. Ngược lại, một ống kính chất lượng thấp được chế tạo tốt đôi khi có thể hoạt động tốt hơn một ống kính chất lượng cao được thiết kế kém.
Tóm lại, việc chọn ống kính chất lượng cao, chẳng hạn như ống kính có thiết kế thủy tinh tán xạ thấp và apochromatic, là điều cần thiết để giảm thiểu quang sai màu trong nhiếp ảnh.
Credit
—
Biên tập từ bài viết gốc trên PRO EDU
Mọi trích dẫn cần dẫn link tới bài viết này
